دیوانه خانۀ واقعی آن سویِ دیوانه خانه هاست* / مصاحبه با یک “شاعر دیوانه” مسعود نقره کار ……… باران ریز و تند می بارد. گفته بود حوصله دیدن کسی را ندارد. چند روزی سراغ اش نمی روم. به قول خودش به وقت بی حوصلگی پرخاشگر و عصبی می شود. دل به دریا زنان اما […]
لهجه‌ی شیرین دوست دارم این لهجه‌ی شیرین را که امروز صبح سرِ پله‌ها شنیدم: فارسی با ته‌لهجه‌ی آمریکایی. سالها پیش در ایران آن را نشانِ از‌خود‌باختگی می‌دیدم اما اکنون هر فراز و فرودش به‌دلم می‌نشیند زیرا پسرم فارسی را به این لهجه حرف می‌زند و من هنوز کارتهای الفبایش را در کشوی میزم دارم. هر […]
سعید یوسف جویای نام و جاه نبودیم ما کم حدیث مردم عالم نگفته ایم اوصاف تیره روزی شان کم نگفته ایم بسیار گفته ایم ز بیدادِ شاه و شیخ هر روز اگر نگفته و هردم نگفته ایم وینها صریح گفته و فریاد کرده ایم یعنی که با تمجمج و مبهم نگفته ایم کم زان […]
چندشعراز:کوچر ابوبکر(شاعرکرد) ترجمه:خا لد بایزیدی(دلیر) ۱- گم شده ام! زیرچادر سییه شب به دنبال ناخن هایم می گردم گم شده ام! درگل قالیچه ای و به دنبال ریزش برگ ریزان پاکیزگی ام می گردم گم شده ام! مادرم درین سرمای سرد و زمهریرعشق درنفس بازدم تو برای سایه ی بخار بازدم من می گردد و […]
اسماعیل خویی به هر که،همچون مهدی جانِ مظفری ی ساوجی،دلواپسِ ماندگاری ی شعرِ من است! این گونه شعرشناسان همین شعر را نیز،همچون سروده هایی که عذرخواه شان است، می توانند«شعر»ندانند و «شعار»یا«نظم»یا حتّا ـ سعیدجانِ یوسف یادبادـ «مقاله ای موزون» بخوانند. در این دوره ی بازگشت به پیشاتاریخ،من،امّا این گونه«گونه بندی»ها را چندان به هنگام […]
چهل سال ترانه ای ، برای مردم ، یا بر علیه مردم؟ حسین افصحی مردم ایران جان خود در دست گرفته به خیابانها امده اند ، فریادشان نان و اب است ، فریادشان بخاطر زندگی است.هنرمندان مردم هم که از انها جدا بودند ، به اجبار باید به انها به پیوندند و به انها […]
سه شعر از حمیدرضا رحیمی www.hazl.com نقاشی: یگانه رحیمی تصویر لباسم را سخت می تکانم ؛ و موهایم را نیز، و به پیرمردی که در آینه است می گویم: باد را می بینی؟ انگارخاکستر می آورد!… http://www.hazl.com/entesharatmain.htm ************************** مژده ! امسال را با تو آغاز می کنم که چیزی بسیار، بیش از […]
درین بساط * پرنده پخشِ زمین است و حال مفلوکش می گوید که مقصدِ همه پروازها همین است — پرنده پخشِ زمین است و روشن است که چیزی هست که از درون می کند پوکش — درین بساط پرنده یک بازیچه ست که مدّتی پرپر زد، بعد تمام شد کوکش (سعید یوسف) * […]
به شاعری مرده (ف. گ. ل) از: لوییس سِرنودا ترجمۀ زهره مهرجو سوم آگوست ۲۰۱۸ درست آنگونه که کَسی نمی بیند گلبرگ های روشنی را .. که از سنگ برآمده باشند، هم در میان مردم سخت و عبوس هیچ غروری یا زیور تازه ای از زندگی نیست تا در شکوه و جلال .. […]
از میان مکتوبات فدوی طنز نوشته های حمیدرضا رحیمی www.hazl.com یک شهروند : داروی وارفارین”ضد انعقاد” برای بیماران قلبی حتی در بحران ارزی سال ۹۰ مثل نقل و نبات در هر داروخانه‌ای بود. آن زمان از برجام هم خبری نبود ولی حالا پس از رفتن به سه داروخانه شبانه‌روزی و پاسخ منفی دریافت کردن، مجبور […]
(۱) کاسه ای از خون داغ” (۱) بر پیشخوانِ سپیده دم. می وزد نسیم پرده های تالار می لرزد رهبر از خواب بر می خیزد کاسه ی خون را سرمی کشد به نماز می ایستد. مانده برساطور گزمه ها از پرواز شبانه ی سینه سرخ ها بر سبزی چمن لکه های خون . سا ل […]
همزمان با دوم مرداد، سال‌روز غیاب بامداد، قطعهٔ «از استوای شب» منتشر می‌شود | با همکاری «وب‌سایت رسمی احمد شاملو» و «گروه رادیولوژی» | کارگردان: فریناز خورشیدیان ■ @ShamlouHouse ■ @Radiolozhi
❑ بر آنم که زندگی کنم احمد شاملو / مارگوت بیکل پیش از آنکه واپسین نفس را برآرم پیش از آنکه پرده فرو افتد پیش از پژمردن آخرین گل بر آنم که زندگی کنم بر آنم که عشق بورزم بر آنم که باشم در این جهان ظلمانی در این روزگار سرشار از فجایع در این […]
❑ چلچلی من آن مفهومِ مجرد را جُسته‌ام. پای در پای آفتابی بی‌مصرف که پیمانه می‌کنم با پیمانه‌ی روزهای خویش که به چوبین کاسه‌ی جذامیان ماننده است، من آن مفهومِ مجرد را جُسته‌ام من آن مفهومِ مجرد را می‌جویم. پیمانه‌ها به چهل رسید و از آن برگذشت. افسانه‌های سرگردانی‌ات ای قلبِ دربدر به پایانِ خویش […]
شعری از:کوچر ابوبکر(شاعرمعاصرکرد) برگردان:خا لد بایزیدی(دلیر) «کبوترهای پدرم» پدرم از«باد»تنها تراست از«آب»سرکش وطغیان ترو از«پائیز»بی شاخه وبرگ تراست بربلندای همه ی تیربرقهای خیال کبوتری رامی چیند ورویای را برطناب آویخته است مادرم می گوید: پدرت بیشترازکبوترها خیال پرواز درسردارد… شبها پالتویش را به روی ستاره ای می آویزد وکفش هایش راروی سکوی سرنوشت […]
بگذار آمریکا دوباره آمریکا شود آمریکایی که من می‌شناختم دستهایش را برایم گشود و مرا کنار فرزندانش نشاند. از میهنی گریخته بودم که همسرم در آن تیرباران شد. پیشمرگه‌ای مرا به ترکیه برد وکیلی به فرانسه و کفیلی به آمریکا. چنین بود که شهروندِ این کشور شدم. اما امروز آنها که نوزادان را از […]
تأنّی سعید یوسف شتاب نیست، تأنّی ست که جلوه گاهِ تمنّاست و آنچه در وجنات است نمودِ بیرونیِ حیات است و زندگی در ژرفاست بسا که گاه تمنّای سوزانی نهفته در سینه ست و آنچه در وجنات است و می توان دیدش وقار و صبر و طمأنینه ست و مشکلی شاید در نگاهِ من […]
خسرو شهریاری دوستم بدار من تو را از تمام حقوق انسانی محروم می کنم برایت سکوت هدیه می آورم برایت آرامش مرگ هدیه دارم دوستم بدار تو درد را با من تجربه می کنی زخم را با من ستایش را با من ستایش گری و پرستش از ویژه گی های برجسته ی توست […]
لوئیس سرنودا زادبوم نوری چشمانم را گشود در بستر رنگهای ملایم ساده و دلپذیر، چون رویا ی جهانی ناب. جادوی آن سرزمین صاف که همچون کف دستی گشوده و بر آن چشمه سار درخت لیمویی میوه اش را بر شاخسار آویخته است. دیوار کهن که شبها بر کنگره اش ساقه رونده ای شکوفه های […]
محسن حسام جاده «خانم‌جان» هر روز خروسخوان از رختخواب برمی‌خاست. دست‌نماز می‌گرفت و دو رکعت نماز صبحش را می‌خواند. بعد میرفت نوه‌اش «اسماعیل» را از خواب بیدار می‌کرد که پا شود، آبی به صورتش بزند، ناشتایی بخورد و برود به کارهای روزانه‌اش برسد. تابستان در راه بود. صبح‌ها، هوا خنک و مه‌آلود بود. […]
از بلندگوی گلوی خروس اسماعیل خویی ـ:«چرا ستارگانِ پگاهی هنوز می تابند؟ چرا نمی خوابند؟ و ترس شان از چیست، که رنگِ روشان در پریدن است؟!» ـ:«چرا که، تا به هر که می شنود، از بلندگوی گلوی خروس، مُژده داده شود که ترس نیست، نه! از ترس نیست: در آستانه ی دیدارِ رنگ پردازند؛ و […]
میرزاآقا عسگری. مانی مداحِ جهلِ بیت! مداح اهل بیت مداح مردگان به تقصیر و زندگان به تزویر، به شمشیر در تکایا بر هویت شما سُم می کوبد. مداحان، قلدران ناقلندر قلتشن، پوکسرانِ عربده کش، دلقکان سیاه پوش، غول های گول، در روانِ شما می چرخند و شما را به گِرد گریه می چرخانند. خوشا به […]
سعید یوسف رستاخیز کلمات این بخشی از مجموعه ای از رباعیهاست به نام «رستاخیز کلمات» (با اشاره به رساله ای به همین نام از شکلوفسکی، فرمالیست سرشناس روس) که در سال ۱۳۷۳ سروده شدند؛ مجموعهٔ کامل در کتاب از بوتهٔ بوطیقا (سعید یوسف، ۱۳۹۶) چاپ شده است. هر شعر، شکارِ لحظه‌ای پا به […]
اشاره: “شعر و سیاست”، متن سخنرانی من (مجید نفیسی) در کنفرانس سالانه “سیرا” در لس آنجلس، آوریل ۹۳ است و از جمله در مجموعه‌ی مقالاتم “شعر و سیاست و بیست و چهار مقاله‌ی دیگر” از سوی نشر باران در سوئد چاپ شده است. با مطرح شدن مجدد بحثِ رابطه‌ی شعر و سیاست پیرامون شعر اخیر […]
دنیای طرح‌های مانا نیستانی «مانا نیستانی» کاریکاتوریست ایرانی یکی از پدیده‌های اعتراضی جامعه ایران است. او پرورده تعبّد نیست و سر جنگ با اتفاقات روزگار دارد؛ فرمانبردار نیست و سرکش است. درست است که روزهای سختی را تا کنون سپری کرده و با فروتنی مخصوصی، خود را آدم شجاعی نمی‌داند ولی طرح‌های او همه با […]
غمهای عدیده (۱) تا که خُرد ست غم، بخور، ور نه می شود غم بزرگ و می خوردت (۲) در غربتِ مصر ست خریداری اگر هست دانم که به کنعان به کلافی نخرندم غمخوار ندارم کس و غمهام دو گونه ست غمها که خورم بی تو و غمها که خورندم (۳) روزی به جهان […]
یک شعر بد . سایه اقتصادی نیا شاعر نغزگو و بیدار دل، مجید نفیسی، اخیراً شعری منتشر کرده با عنوان «بلاگردان»، که در آن محمود دولت‌آبادی را خطاب قرار می‌دهد و به ماجرای افطاری خوردن او با حسن روحانی اشاره می‌کند. شعری است بسیار بد از شاعری بسیار خوب، که انتشار آن آه […]
بلاگردان به محمود دولت‌آبادی نه! این کراوات سرخ نمی‌تواند چون بلاگردانی ترا حفظ کند و سر میزِ افطارِ دولتِ شرعی از تو روشنفکری عرفی بسازد و خوانِ خونینِ ولایت را به سفره‌ی ساده‌ی بلقیس برگرداند.* عرفی بودن به سادگیِ تراشیدن ریش و بستن کراوات نیست باور داشتن به جدایی دین از دولت است ارزش نهادن […]
نزدیک به ۴۰ سال قبل ترجمه کرده ام و در کتاب سرودهای ستایش چاپ شد، شباهتها را با شعر تازه ی خودم ببینید آیسلر هم روی شعر برشت آهنگ گذاشته و اجراهای زیبائی از آن هست آب افشاندن برباغچه‌ها برتولت برشت ۱۹۴۳ وه چه خوب است آب افشاندن بر باغچه‌ها که شود […]
شرکت در مهمانی حکومت سانسور، استثمار، ده‌ها هزار اعدام، ترور، تجاوز و غارت چه پیامی دارد؟! بهرام رحمانی bahram.rehmani@gmail.com هنر مردمی، درد، رنج و غم و شادی و سایر مطالبات مردمی را تعریف و توصیف می‌کند. این هنر نه با قدرت، بلکه بر علیه قدرت و حاکمیت است. به عبارت دیگر نویسنده، […]
از خلیج تا خیزابها حجِ من اینجاست حجِ من اینجاست از خلیج تا خیزابها.* هر سال اینجا با خدا مرا وعده‌ی دیداریست خدایی که به صد زبان حرف می‌زند می‌دود، راه می‌رود علف می‌کِشد، مست می‌کند و سراپا برهنه است. هندوان در آبِ گنگ تن می‌شویند و مسلمانان گردِ سیاسنگ می‌گردند من اما به سانفرانسیسکو آمده‌ام تا […]
گفت و گو ی لوموند با الن بدیو : نیک بختی یا رضایت مندی : چگونه زندگی کنیم ؟ نیکولا ترونگ ترجمۀ : علی شبان پیش گفتار : زمانِ زیادی از آن دوره که سن ژوست نوشت :” نیک بختی یک ایده ی تازه در اروپاست “می گذرد . در […]
از دو حال بیرون نیست به خواب می روم و از دو حال بیرون نیست دگر ز خواب شود حال یا دگرگون نیست اگر نه بِه شود ایّام من، بگو کز خواب به خیره از چه برآیم؟ به صرفه مقرون نیست ز خواب خیزم و فردای بهتری بینم و یا نشان دگر از من به […]
روایتِ کشتار م. روان‌شید بر شیشه‌ها سنگ می‌روید در این بزنگاهِ تاریک در این گذرگاهِ رنجی که من در سنگ دیدم سکندری‌هایش را زیرِ پاهایم سال‌هاست. ریشه‌ها که پابند می‌شوند شیشه می‌شکند سنگ از سینه آرام عبورم می‌دهد تا کسی نتواند مرا بازگرداند نتواند مرا بازگرداند. در گذرگاهِ رنج خونی به جا نمی‌ماند […]
پایان شعر: خورخه لوئیس بورخس برگردان از انگلیسی: پیرایه یغمایی خطی از «ورلن» است، که دیگر به یادش نمی آورم. خیابانی است، که قدم زدنش برای ممنوع شده. آیینه ای است، که خودم را برای آخرین بار در آن دیده ام. دری است، که من تا آخر دنیا آن را بسته ام. در میان کتاب […]
عارف قزوینی و تصنیف های عاشقانه ی او پیرایه یغمایی Pirayeh163@hotmail.com عارف قزوینی پیش از آنکه به صف آزادی خواهان بپیوندد و شاعری ملی- میهنی شود، یعنی زمانی که در دربار قاجار کیا و بیایی داشته، به عشق زنان بسیار گرفتار می آید و از آن جایی که بسیار احساساتی بوده و به سرعت دل […]
فراز رفتن از جاودانگی سخنان زیبا کرباسی در مراسم بزرگداشت اسماعیل خویی زیبا کرباسی • اسماعیل خویی با زیستن شکل های مختلف مرگ و در آخر با دادن چهره ی خدایی ی عشق و زندگی به آن، توانسته است مرزهای فکری را با غلظت حس و عاطفه در هم بریزد و معنایی یگانه به […]
محسن حسام «انتظار» شیر آب را باز کردم. دست و پاهای نازی را شستم و با چادر خشک کردم. نازی را دادم دست فریده. کهنه نازی را از دستش گرفتم. با صابون شستم و چنگ زدم. چی گفتی؟ فریده هم‌سلولی من بود. از نگهبان‌ها وحشت داشت. وقتی خواهر رقیه به سرش داد می‌کشید، […]
